Υψηλές προσδοκίες

Η νέα κυβέρνηση έχει ήδη κερδίσει τη μάχη των συμβολισμών, με τις κινήσεις που έκανε πριν καν περάσουν 30 ημέρες από την ανάδειξή της. Με την έμφαση που δίνεται στην πράσινη ανάπτυξη αλλά και με την τοποθέτηση πολλών νέων ανθρώπων, με φρέσκιες ιδέες, σε κρίσιμα πόστα έχουν δημιουργηθεί υψηλές προσδοκίες για μια δραστική αλλαγή στα θέματα της προστασίας και διαχείρισης του περιβάλλοντος.

Αν η νέα κυβέρνηση θελήσει να επιλύσει προβλήματα και να αφήσει το στίγμα της στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, τότε είναι εύκολο να προσδιοριστούν οι βασικοί άξονες στους οποίους πρέπει άμεσα να κινηθεί και είναι σχεδόν προφανές τι πρέπει να κάνει.

Πρώτον, να σχεδιάσει ένα Πρόγραμμα Ολοκλήρωσης Υποδομών στη Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων με ορίζοντα δεκαετίας και να προγραμματίσει σε βάθος χρόνου τις απαιτούμενες επενδύσεις, πέραν των όσων έχουν ήδη δρομολογηθεί. Απαιτείται ένα επιχειρησιακό σχέδιο με όραμα και βάθος χρόνου για να τελειώνουμε με την πελατειακή διαχείριση των χρηματοδοτήσεων και την επετειακή αναζήτηση πόρων από τους ΟΤΑ. Το Πρόγραμμα αυτό πρέπει να περιλάβει το σύνολο των λοιπών ΧΥΤΑ και ΣΜΑ, αλλά κυρίως το σύνολο των μονάδων επεξεργασίας και προεπεξεργασίας που απαιτούνται για να καλυφθούν οι ελάχιστες απαιτήσεις σύμφωνα με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Να τελειώνουμε με τις αντιλήψεις που θέλουν την επεξεργασία πριν από την ταφή να είναι προαιρετική.

Δεύτερον, να ανοίξει το κρίσιμο θέμα της μείωσης των παραγόμενων αποβλήτων, τόσο με την υλοποίηση εθνικού και περιφερειακών σχεδίων μείωσης όσο και με την εισαγωγή αλλαγών στον τρόπο χρέωσης των πολιτών, που θα συσχετίζουν τις παραγόμενες ποσότητες αποβλήτων και τη συνεισφορά τους στην ανακύκλωση με την προσωπική – οικογενειακή χρέωση, αντί του ξεπερασμένου συστήματος που υπάρχει σήμερα (χρέωση με τα τετραγωνικά μέτρα).

Τρίτον, να επανεξετάσει την πορεία της ανακύκλωσης και των Συλλογικών Συστημάτων Διαχείρισης και να διευκολύνει στη διαμόρφωση ενός πιο αποτελεσματικού πλασίου αγοράς των δευτερογενών υλικών. Απαιτείται νέα πνοή στις προσοπάθειες ανακύκλωσης και διάγνωση των πραγματικών προβλημάτων που υπάρχουν. Το ζήτημα της διαλογής στην πηγή του οργανικού κλάσματος πρέπει να αποτελέσει ειδική πρτεραιότητα. Και επιτέλους, με διάθεση πειραματισμού, ας εξεταστούν και λύσεις τύπου «zero waste» με πιλοτικό χαρακτήρα σε επιλεγμένες περιοχές.

Τέταρτον, να δώσει πόρους και περιθώριο για προσλήψεις στους Φορείς Διαχείρισης έτσι ώστε γρήγορα να σταθούν στα πόδια τους και να αναλάβουν πλήρως τα καθήκοντά τους. Να ενισχύσει το συντονιστικό των Φορεών με κάθε τρόπο έτσι ώστε να φτιαχτεί η ραχοκοκκαλιά των στελεχών που απαιτούνται για να γίνει πράξη η ολοκληρωμένη διαχείριση και να διαμορφωθούν οι βάσεις για μια πιο αποτελεσματική καθημερινή διαχείριση των αποβλήτων.

Οι προσδοκίες παραμένουν υψηλές, η πράξη θα δείξει αν είναι δικαιολογημένες ή όχι…